W związku z realizacją projektu współpracy pn. „Partnerstwo na rzecz promocji tradycji i innowacji w rozwoju lokalnym”, w dniach 16-20 listopada br. uczestniczyliśmy w konferencji otwierającej projekt na Litwie połączonej z wizytą studyjną na obszarze LGD „Radviliškio lyderis”. Uczestnikami wizyty byli przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz sektora gospodarczego z obszaru działania LGD „ZIELONE SIOŁO” oraz LGD „Zaścianek Mazowsza” – partnerów projektu.
Program pobytu na obszarze LGD z Litwy był wyjątkowo atrakcyjny i interesujący. Pomimo mroźnej i wietrznej pogody wśród uczestników panowała miła i koleżeńska atmosfera.
We czwartek rano udaliśmy się na spacer po Radziwiliszkach. Miasto założył w 1584 r. wojewoda wileński Krzysztof Radziwiłł. Pierwsze kroki skierowaliśmy pod pomnik zwycięstwa Nike, symbolizujący wolność i niepodległość Litwy. Zwiedziliśmy jeden
z najstarszych na Litwie dworców kolejowych, Kościół parafialny Narodzenia Najświętszej Marii Panny, zabytkową dzwonnicę oraz Trzy Krzyże – pomnik ku czci ofiar stalinizmu. Wrażenie zrobił nowoczesny budynek pływalni.
Po obiedzie w sali konferencyjnej Central Hotel w Radziwiliszkach odbyła się konferencja otwierająca projekt na Litwie. Spotkanie miało na celu prezentację i promocję obszaru działania partnerów projektu. W konferencji uczestniczyli przedstawiciele władz lokalnego samorządu: Mer rejonu Radziwiliszki p. Vytautas Simelis, Dyrektor administracyji rejonu Radwiliszki p. Jolanta Margaitienė, Zastępca dyrektora administracji rejonu Radwiliszki p. Justinas Pranys oraz przedstawiciele LGD „Radviliškio lyderis”: Prezes p. Romas Kalvaitis, Kierownik biura p. Andželika Barčkienė, Kierownik projektów p. Edita Šiaulianskienė oraz Skarbnik p. Vida Stripeikienė. Partnerzy projektu współpracy mieli okazję zaprezentować swoje LGD i pochwalić się projektami zrealizowanym w obecnej i minionej perspektywie unijnej. Prezentacji na temat działalności LGD „ZIELONE SIOŁO” dokonała Prezes Zarządu p. Adriana Rukat, która przedstawiła walory naszego obszaru oraz omówiła działania promocyjne i szkoleniowe na rzecz aktywizacji mieszkańców. Prezentacja obejmowała także przykłady zrealizowanych projektów w ramach ogłoszonych naborów przez LGD. Wieczorem odbyła się uroczysta kolacja, podczas której miała miejsce degustacja młodego wina, obchodzonego na świecie jako święto Beaujolais.
Piątek w zimowej aurze rozpoczęliśmy od zwiedzania Góry Krzyży nieopodal Szawle. Na wzniesieniu położonym wśród łąk znajduje się kilka milionów krzyży, postawionych przez naród litewski i pielgrzymów niemalże z całego świata. W Szadowie obejrzeliśmy barokowo-renesansowy Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego oraz dom związany z życiem i działalnością błogosławionego ks. Abp. Teofiliusa Matulionisa – biskupa i męczennika komunizmu. Ciekawym miejscem okazał się zabytkowy wiatrak mieszczący restaurację, a także Muzeum Motoryzacji zawierające kolekcję historycznych, nietuzinkowych samochodów oraz motocykli z 57 krajów. Wizytę w tym uroczym miasteczku zakończył pobyt w historycznym miejscu związanym z obecnością społeczności żydowskiej na tych terenach, gdzie powstaje Muzeum Historii Żydów, również tych mieszkających w Szadowie.
Na sobotę gospodarze wizyty zaplanowali prezentację projektów z zakresu przedsiębiorczości oraz projektów społecznych zrealizowanych na obszarze LGD Radviliški. Bardzo ciekawym przykładem był warsztat samochodowy w miejscowości Karczemu z zakresu rozwoju działalności gospodarczej. Właściciel świadczy usługi diagnostyki i naprawy aut amerykańskich marek.
Jako przykład projektu związanego z infrastrukturą sportowo-rekreacyjną zaprezentowano nam Ośrodek Sportowy „Auridana” w Baisogale. Ten nowoczesny kompleks sportowy otrzymał wsparcie unijne na zakup sprzętu do gry w koszykówkę oraz ćwiczeń siłowych i fitness. Zrealizowana inwestycja pozwala mieszkańcom Rejonu Radviliškiego rozwijać różne formy aktywności sportowej.
Kilka kilometrów dalej znajduje się Dwór Pakiršinis, w którym ma siedzibę Centrum Kultury Etnicznej i Rzemiosła Tradycyjnego, które dysponuje bogatą ofertą działalności lokalnych rzemieślników. Podziwialiśmy wystawę ceramiki, malarstwa, wyrobów ze skóry, drewna, słomy i wełny. Centrum organizuje liczne programy edukacyjne kultywujące dawne zwyczaje, tradycje i rzemiosło. Pakiršinis to stolica „litewskiego chłodnika”.
Po obiedzie w rodzinnej restauracji „U Zyty”, gdzie zjedliśmy obiad i degustowaliśmy pyszne autorskie desery udaliśmy się do Pałacu w Bajsogalie. Dawny dwór mieszkalny z początku XIX w. zbudowany został w stylu romantycznym i otoczony jest 12- hektarowym parkiem i zabudowaniami gospodarskimi. Obecnie w Pałacu mieści się siedziba Litewskiego Naukowego Instytut Hodowli Zwierząt.
W miasteczku Pociunai, którego początki sięgają 1805 r. zaprezentowano ciekawy projekt lokalnej wspólnoty, która otworzyła produkcję owocowych soków, suszonych owoców i herbat z owocowego suszu i ziół. Zwiedziliśmy także zabytkowy drewniany Kościół pw. Św. Jana Chrzciciela, dookoła którego znajduje się cmentarz z historycznymi nagrobkami. Wizytę na obszarze LGD Radwiliszki zakończyła biesiada w zabytkowej karczmie we wsi Skemai. To biznesowe przedsięwzięcie lokalnej społeczności zrealizowane z udziałem środków litewskiej LGD „Radviliškio lyderis” i lokalnego samorządu. Społeczność wsi Skemai ugościła nas lokalnymi potrawami, a do zabawy przygrywała Kapela wsi Sznurajcza. Wieczór upłynął w cudownej atmosferze na wspólnych śpiewach, nauce lokalnego tańca ludowego, wymianie informacji i doświadczeń.
W niedzielę 20 listopada br. zakończyliśmy nasz pobyt na Litwie. W czasie pięciodniowej wizyty poznaliśmy bogactwo obszaru partnera LGD „Radviliškio lyderis”. Uczestniczyliśmy w Konferencji, odwiedziliśmy wiele niezwykłych miejsc oraz poznaliśmy dobre praktyki wdrażane na obszarze litewskiej LGD. Wspólne spędzony czas na pewno na długo pozostanie w pamięci uczestników i gospodarzy wizyty, a nowe doświadczenia będą inspiracją w działalności społecznej i zawodowej.
